Tama ba na Ang Iglesia ni Cristo (INC) sa iginigiit na si Felix Manalo ay isang tunay na propeta at sugo ng Diyos, at bahagi ng kanilang pag-aangkin ay ang umano’y hula niya tungkol sa pagsiklab ng Unang Digmaang Pandaigdig (World War I) noong 1914, na sinasabi nilang katibayan ng kanyang pagkakahirang.

Ang Iglesia ni Cristo (INC) ay iginigiit na si Felix Manalo ay isang tunay na propeta at sugo ng Diyos, at bahagi ng kanilang pag-aangkin ay ang umano’y hula niya tungkol sa pagsiklab ng Unang Digmaang Pandaigdig (World War I) noong 1914, na sinasabi nilang katibayan ng kanyang pagkakahirang. Gayunpaman, may mga ulat na ang hulang ito ay posibleng hiniram niya mula sa mga literatura ni Charles Taze Russell (ng Jehovah’s Witnesses) o mula sa kanyang kaugnayan sa Seventh-day Adventist (SDA) bago itinatag ang INC noong 1914. Susuriin natin ang mga pamantayan ng isang tunay na propeta ayon sa Bibliya, ang pag-aangkin ng INC tungkol sa hula ni Manalo, at ang mga alegasyon ng plagiarism upang patunayan na hindi siya tunay na propeta.

Mga Pamantayan ng Isang Tunay na Propeta Ayon sa Bibliya

1. Ang Propeta ay Dapat Magsalita sa Ngalan ng Diyos at Matutupad ang Kanyang Mga Hula (Deuteronomio 18:20-22)
Ayon sa Deuteronomio 18:22, “Kapag ang isang propeta ay nagsalita sa ngalan ng Panginoon, at ang bagay na iyon ay hindi nangyari o hindi natupad, iyon ang bagay na hindi sinabi ng Panginoon.” Ang mga hula ng isang tunay na propeta ay dapat eksaktong matupad at magmula sa direktang pahayag ng Diyos, hindi sa haka-haka o hiniram na ideya.

2. Ang Propeta ay Dapat Magturo ng Doktrina na Naaayon sa Salita ng Diyos (Deuteronomio 13:1-5)
Kahit natupad ang isang hula, kung ang doktrina ng propeta ay salungat sa Salita ng Diyos o humihikayat sa maling pagsamba, siya ay huwad. Ang layunin ng propeta ay panatilihin ang katapatan sa tunay na Diyos.

3. Ang Propeta ay Dapat Mamuhay nang Matuwid (Jeremias 23:14-16)
Ang isang tunay na propeta ay inaasahang mamumuhay nang banal at magiging halimbawa ng katuwiran, hindi ng kasalanan o imoralidad.

4. Ang Propeta ay Dapat Magkaroon ng Direkta o Matibay na Patotoo mula sa Diyos (Exodo 3:1-10, Isaias 6:1-8)
Ang mga tunay na propeta tulad nina Moises at Isaias ay direktang hinirang ng Diyos, madalas sa pamamagitan ng malinaw na pangitain o pahayag, at ang kanilang misyon ay suportado ng mga propesiya na malinaw na tumutukoy sa kanila.

Pagsusuri sa Pag-aangkin ng INC na si Felix Manalo ay Propeta

Ang Umanong Hula ni Felix Manalo sa Unang Digmaang Pandaigdig (1914)

Ayon sa INC, si Felix Manalo ay hinulaan ang pagsiklab ng Unang Digmaang Pandaigdig noong Hulyo 27, 1914, ang araw ng opisyal na pagpaparehistro ng INC. Sinasabi nilang katibayan ito ng kanyang pagiging sugo, dahil ang digmaan ay sumiklab sa parehong panahon, na umano’y tumutugma sa Mateo 24:6-7 (“Makakarinig kayo ng mga digmaan at mga balita ng digmaan… magkakaroon ng mga digmaan at mga kaharian laban sa mga kaharian”). Pero ang pag-aangkin na ito ay may mga problema:

1. Walang Dokumentadong Ebidensiya ng Hula Bago ang 1914
Walang orihinal na dokumento o sinulat mula kay Felix Manalo bago ang Hulyo 27, 1914, na nagpapakita na hinulaan niya ang digmaan. Ang mga pahayag ng INC tungkol sa hulang ito ay mula sa mga publikasyon ng Pasugo pagkaraan ng maraming taon, tulad ng Pasugo noong 1961, matapos ang digmaan at matapos mamatay si Manalo (1963). Kung siya ay tunay na propeta, dapat may malinaw na rekord ng kanyang hula bago ang pangyayari, tulad ng ginawa nina Isaias at Jeremias sa kanilang mga propesiya.

2. Ang Timing ng Digmaan ay Hindi Eksakto
Bagamat sinasabi ng INC na Hulyo 27, 1914, ang simula ng digmaan, ayon sa “The Story of the Great War, Vol. 3,” Hulyo 27 ang araw ng unang pagsalakay ng Austria sa Serbia, ngunit ang opisyal na deklarasyon ng digmaan ay Hulyo 28, 1914. Bukod dito, ang mga tensyon sa Europa ay nagsimula nang mga buwan bago, tulad ng pagpaslang kay Archduke Franz Ferdinand noong Hunyo 28, 1914. Ang ganitong mga balita ay malawak nang kumakalat, kaya hindi ito propesiya kundi posibleng haka-haka lamang batay sa kasalukuyang balita.

Alegasyon ng Plagiarism mula kay Charles Taze Russell at Seventh-day Adventist (SDA)

May mga ulat na ang hulang ito ni Felix Manalo ay posibleng hiniram mula sa mga turo ni Charles Taze Russell, ang nagtatag ng Jehovah’s Witnesses, o mula sa SDA, kung saan si Manalo ay dating miyembro bago itinatag ang INC:

• Kaugnayan kay Charles Taze Russell (Jehovah’s Witnesses)
Si Charles Taze Russell ay naglathala ng mga akdang Studies in the Scriptures noong huling bahagi ng ika-19 na siglo hanggang unang bahagi ng ika-20 siglo, kung saan hinulaan niya na ang 1914 ay magiging taon ng “katapusan ng panahon ng mga Hentil” (Luke 21:24) at magdadala ng malalaking kaguluhan, kabilang ang digmaan. Ang kanyang mga turo ay malawak na kumalat sa pamamagitan ng mga pahayagan tulad ng The Watchtower. Si Felix Manalo, na kilala sa pagbabasa ng iba’t ibang relihiyosong literatura, ay malamang na nakabasa ng mga sinulat ni Russell. Ang pagkakasabay ng kanyang “hula” sa 1914 ay nagmumungkahi na hiniram niya ang ideya ni Russell, hindi ito orihinal na propesiya.

• Kaugnayan sa Seventh-day Adventist (SDA)
Si Felix Manalo ay dating miyembro ng SDA mula 1910 hanggang 1911, bago siya pinalayas dahil sa mga isyung moral, ayon sa liham ni H.W. Klaser (isang SDA pastor) noong 1933. Ang SDA ay may malakas na tradisyon ng pag-aaral ng propesiya, lalo na ang tungkol sa “huling araw” at mga tanda tulad ng digmaan at kalamidad (Mateo 24:6-7). Si Ellen G. White, isang propeta ng SDA, ay nagsulat ng mga babala tungkol sa mga digmaan at kaguluhan bilang tanda ng pagbabalik ni Cristo. Posibleng mula sa SDA natutunan ni Manalo ang pagbibigay-diin sa 1914 bilang mahalagang taon, lalo na’t ang panahong iyon ay puno ng mga teoryang apokaliptiko.

• Ebidensiya ng Plagiarism
Ang pag-aangkin ni Manalo na siya ang “sugo” at ang kanyang “hula” sa 1914 ay hindi malinaw na binanggit hanggang 1922, pagkatapos ng isang schism sa INC. Noong 1919, nagpunta pa siya sa Amerika upang mag-aral sa Pacific School of Religion, isang Protestante institusyon, na salungat sa kanyang pag-aangkin na siya ang sugo na hinirang ng Diyos noong 1914. Kung siya ay tunay na propeta, bakit kailangan pa niyang mag-aral sa mga itinuring niyang apostata? Ang kanyang “hula” ay malamang hiniram mula sa mga turo ni Russell o SDA, na parehong aktibong nangangaral tungkol sa 1914 bago pa siya magsimulang mangaral.

Pagsusuri kay Felix Manalo Batay sa Mga Pamantayan ng Tunay na Propeta

1. Hindi Natupad ang Iba Pang Mga Hula
Bukod sa 1914, sinabi ni Felix Manalo na pagkatapos ng kanyang pangangaral, darating ang Araw ng Paghuhukom. Namatay siya noong 1963, pero hanggang 2025, wala pa ring Araw ng Paghuhukom. Ayon sa Deuteronomio 18:22, ang hindi pagtupad ng hula ay malinaw na palatandaan ng huwad na propeta. Kahit ang 1914 na “hula” ay posibleng hiniram, hindi ito sapat na ebidensiya ng pagiging propeta, lalo na’t hindi ito direktang mula sa Diyos kundi mula sa iba pang grupo.

2. Ang Kanyang Doktrina ay Salungat sa Salita ng Diyos
Itinuro ng INC na si Jesus ay tao lamang, hindi Diyos, na salungat sa Juan 1:1-14 (“ang Salita ay Diyos”), Juan 10:30 (“Ako at ang Ama ay iisa”), at Colosas 2:9 (“sa kanya nananahan ang buong kapuspusan ng kalikasan ng Diyos”). Ang pagtanggi sa kabanalan ni Jesus ay sumasalungat sa Salita ng Diyos, kaya ayon sa Deuteronomio 13:1-5, si Manalo ay hindi tunay na propeta. Bukod dito, ang pag-aangkin ng INC na sila lamang ang tunay na iglesya ay salungat sa Mateo 16:18, kung saan sinabi ni Jesus na ang Kanyang iglesya ay hindi mapapanaigan ng kasamaan, kaya hindi ito maaaring mag-apostasi gaya ng sinasabi ng INC.

3. Hindi Matuwid ang Kanyang Pamumuhay
Si Felix Manalo ay inakusahan ng imoralidad, kabilang ang pang-aabuso sa mga babaeng miyembro ng INC. Noong 1954, inilathala ng The Bombshell ang liham ni Rosita Trillanes, na nagsabing si Manalo ay nang-molestiya sa kanya at sa iba pang mga babae. Siya rin ay pinalayas sa SDA dahil sa pangangalunya at pagsisinungaling, ayon sa liham ni H.W. Klaser noong 1933. Sa Jeremias 23:14, ang mga huwad na propeta ay inilarawan bilang mga nangangalunya at namumuhay sa kasinungalingan—katangian na tumutugma kay Manalo.

4. Walang Matibay na Patotoo ng Pagkakahirang mula sa Diyos
Ang INC ay gumagamit ng mga talata tulad ng Isaiah 46:11 (“ibong mandaragit mula sa silanganan”) at Revelation 7:2 (“anghel mula sa silangan”) upang patunayan na si Manalo ang sugo. Pero ang mga talatang ito ay hindi tumutukoy sa kanya:

• Sa Isaiah 46:11, ang konteksto (Isaiah 45:13) ay tungkol sa pagpapalaya ng Israel mula sa Babilonia, posibleng tumutukoy kay Ciro ng Persia, hindi sa isang sugo sa Pilipinas. Ang “silanganan” (mizrach) ay hindi nangangahulugang “Malayong Silangan” gaya ng sinasabi ng INC.

• Sa Revelation 7:2, ang “anghel mula sa silangan” ay bahagi ng simbolikong pangitain ni Juan tungkol sa 144,000, hindi sa INC o Pilipinas.
Bukod dito, ang kanyang pag-aangkin bilang sugo ay hindi malinaw hanggang 1922, pagkatapos ng schism sa INC. Kung siya ay hinirang noong 1914, bakit nag-aral pa siya sa Protestante institusyon noong 1919? Ang mga tunay na propeta tulad nina Moises at Isaias ay may direktang pakikipag-usap sa Diyos, ngunit si Manalo ay walang ganitong patotoo.

Pagtutol sa Pag-aangkin ng INC

Ang 1914 Hula ay Hindi Orihinal kay Manalo

Ang ideya ng 1914 bilang mahalagang taon ay hindi orihinal kay Felix Manalo. Si Charles Taze Russell ay nangaral na ng tungkol sa 1914 bilang “katapusan ng panahon ng mga Hentil” mula pa noong 1870s, at ang kanyang mga sinulat ay malawak na kumalat bago ang 1914. Ang SDA, kung saan miyembro si Manalo, ay may katulad na pagbibigay-diin sa mga tanda ng huling araw, kabilang ang digmaan. Ang pag-aangkin ni Manalo na siya ang “sugo” na hinulaan ang digmaan ay posibleng hiniram mula sa mga grupong ito, hindi direktang mula sa Diyos. Ang isang tunay na propeta ay makakatanggap ng hula nang direkta mula sa Diyos, hindi sa pamamagitan ng pagbabasa o pakikisalamuha sa iba.

Ang Kaugnayan ng 1914 sa INC ay Pinalaki

Ang INC ay gumagawa ng malaking koneksyon sa pagpaparehistro ng kanilang iglesya noong Hulyo 27, 1914, at sa pagsiklab ng digmaan. Pero ang digmaan ay resulta ng mga tensyon sa Europa, hindi ng relihiyosong aktibidad sa Pilipinas. Ang pagkakasabay na ito ay hindi sapat na ebidensiya ng propesiya, lalo na’t ang mga balita tungkol sa posibleng digmaan ay laganap na bago ang Hulyo 1914. Halimbawa, ang pagpaslang kay Archduke Franz Ferdinand noong Hunyo 28, 1914, ay malawak nang nabalita, kaya posibleng hinintay lamang ni Manalo ang tamang panahon upang gawing “propetic” ang kanyang pagtatatag ng INC.

Ang Kanyang Buhay at Doktrina ay Hindi Naaayon sa Tunay na Propeta

Kahit ipagpalagay na totoo ang 1914 hula, ang buhay at doktrina ni Manalo ay hindi tumutugma sa pamantayan ng tunay na propeta. Ang kanyang imoral na pag-uugali, tulad ng inakusahan ni Rosita Trillanes, at ang kanyang mga doktrina na tumutol sa kabanalan ni Jesus ay salungat sa Salita ng Diyos. Ang isang tunay na propeta ay magpapakita ng katuwiran at magtuturo ng katotohanan, hindi ng mga doktrinang sumasalungat sa Bibliya.

Konklusyon

Batay sa mga pamantayan ng Bibliya, si Felix Manalo ay hindi tunay na propeta. Ang kanyang umano’y hula sa Unang Digmaang Pandaigdig noong 1914 ay walang malinaw na dokumentasyon bago ang pangyayari at malamang hiniram mula sa mga turo ni Charles Taze Russell o ng SDA, na parehong aktibo nang nangangaral tungkol sa 1914. Bukod dito, ang kanyang iba pang mga hula, tulad ng Araw ng Paghuhukom, ay hindi natupad, ang kanyang doktrina ay salungat sa Salita ng Diyos, ang kanyang pamumuhay ay hindi matuwid, at ang kanyang pag-aangkin bilang sugo ay walang matibay na batayan sa propesiya. Ang pag-aangkin ng INC na siya ang sugo ng Diyos ay batay sa maling interpretasyon at pinalaking koneksyon sa 1914, na hindi sapat upang patunayan ang kanyang pagiging propeta. Samakatuwid, ang kanilang pag-aangkin ay dapat tanggihan, at si Felix Manalo ay hindi kwalipikadong ituring na tunay na propeta ng Diyos.